ผลของการสนับสนุนการจัดการตนเองต่อการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ ในกลุ่มเสี่ยงโรคอ้วนลงพุง

Abstract

ภาวะอ้วนลงพุงเป็นสาเหตุของโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง รอบเอวที่เพิ่มขึ้นทุกๆ 5 เซนติเมตร จะเพิ่มโอกาสเกิดโรคเบาหวานได้ 3-5 เท่า ก่อให้เกิดผลกระทบทั้งร่างกาย จิตใจ สังคม และเศรษฐกิจ การวิจัยนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลองเพื่อศึกษาพฤติกรรมการดูแลสุขภาพของกลุ่มเสี่ยงโรคอ้วนลงพุงต่อขนาดของรอบเอว โดยการให้ความรู้และสนับสนุนการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพในกลุ่มเสี่ยงโรคอ้วนลงพุงตามแนวคิดการจัดการตนเอง ประกอบด้วยการดูแลเรื่องอาหาร การออกกำลังกาย การดูแลอารมณ์ การงดสุราและสารเสพติด กลุ่มตัวอย่างคือกลุ่มเสี่ยงอ้วนลงพุงอายุ 45-55 ปีจำนวน 30 คนได้มาจากการสุ่มแบบเฉพาะเจาะจง ใช้ระยะเวลาในดำเนินการวิจัย 12 สัปดาห์ วัดและประเมินผลแบบกลุ่มเดียว โดยวัดก่อนและหลังการทดลอง เครื่องมือที่ใช้ประกอบด้วย แบบประเมินสุขภาพ แบบประเมินพฤติกรรมการกิน การออกกำลังกาย การดื่มสุรา และสูบบุหรี่ ของกรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข การวิเคราะห์ข้อมูลใช้สถิติร้อยละ พิสัย ค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สถิติทดสอบค่าเฉลี่ยของประชากร 2 กลุ่มสัมพันธ์กัน

ผลการศึกษาพบว่าผู้เข้าร่วมวิจัย มีค่าเฉลี่ยของน้ำหนักลดลง 2.30 กิโลกรัม ค่าเฉลี่ยดัชนีมวลกายที่ลดลง 0.87 กิโลกรัม/ตารางเมตร และมีระดับความรู้เกี่ยวกับภาวะอ้วนลงพุง การจัดการตนเองเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (<0.001)

ผลของการศึกษานี้สามารถนำไปใช้ในกลุ่มเสี่ยงอ้วนลงพุงหรือผู้ป่วยที่ไม่สามารถควบคุมโรคที่เกี่ยวกับเมตาบอลิกได้โดยบริโภคอาหารอย่างเหมาะสม